آشنایی با قلعه تبرک(طبرک) - اصفهان - موسیقی با امیر

به گزارش موسیقی با امیر، داستان قلعه ها در کشور ایران به سال های بسیار دور در تاریخ برمی شود، آنجا که پادشاهان و فرمانروایان مختلفی بر مسند قدرت بودند و هرکدام برای نشان دادن قدرت و حفاظت از خود دست به ساخت قلعه هایی بزرگ زده اند که آثار برخی از آنها بعد از گذشت سال ها هنوز برجای مانده و برخی نیز از بین رفته اند.

موسیقی با امیر آنلاین - علی درویش: قلعه تبرک (تبره) یا طبرک، یکی از بزرگ ترین و غیرقابل نفوذترین دژهای مستحکم تاریخی ایران در شرق اصفهان بوده است. این قلعه را به دلیل این که خاستگاه دیلمیان از طبرستان بوده، طبرستان کوچک نیز نامیده اند.

بنای قلعه را به رکن الدوله دیلمی(فخرالدوله) و تکمیل و توسعه آن را به علاء الدوله نسبت می دهند. در چهار طرف این قلعه یک خندق پر از آب وجود داشته است که می توان به دوره صفویه مربوط دانست. هنوز بعضی از بخش های آن در بافت مسکونی فعلی موجود است. این قلعه از دو طرف به چشمه خوراسگان و راهروان می رسیده و با کاخ های دیلمیان در نزدیکی سبزه میدان کنونی باراه های زیرزمینی پیوسته بوده است.

دورتادور قلعه، بارویی به پهنای بیش از 10 متر کشیده بودند که در فواصل آن 33 برج دیده بانی و تیراندازی قرار داشت و هر برج در حدود 30 متر قطر و هر برج به طور تقریبی 10 متر از دیگری فاصله داشته است. از خاک های خندقی که در اطراف آن برای جاری ساختن آب ایجاد شد، در ساخت باروی بلند آن استفاده کردند.

بر اساس سفرنامه شاردن، توریست فرانسوی (قرن 17 میلادی) در ورودی قلعه تبرک، علامت برج قوس که طالع نجومی شهر اصفهان است، نصب شده بود.

شاردن که در زمان شاه سلیمان صفوی از این قلعه دیدن نموده، معتقد است مقدار جواهر و سنگ های قیمتی و خنجرهای مرصعی که در این قلعه دیده در دنیا بی نظیر بوده است.

در زمان شاه عباس اول تعمیرات زیادی در آن انجام شد و در دوره صفوی و به ویژه زمان شاه صفی و شاه سلیمان به عنوان محلی ایمن برای نگهداری اشیاء ارزشمند و ذخایر سلطنتی استفاده می شده است که هزاران سرباز آماده و مسلح از آن حفاظت می کردند.

کمپفر، توریست آلمانی (قرن 17 میلادی) نیز قلعه تبرک را به عنوان زرادخانه حکومتی معرفی نموده است. از خانه های دوران دیلمی که در نزدیکی میدان کهنه قرار داشت راه های زیرزمینی به قلعه کشیده بودند و امروز هم پس از هزار سال، در بعضی محل ها هنگامی که زمین را برای حفر چاه می نمایند به این گذرگاه های زیرزمینی برمی خورند.

از قلعه تبرک عکس های متعلق به بیش 100 سال پیش در دست است که در این عکس ها قلعه هنوز پایدار دیده می گردد اما اکنون از آن اثری برجای نمانده و در محل آن در محله پاقلعه در خیابان ملک امروزی خانه سازی شده است.