آیا سوسک می تواند بدون سر زندگی کند؟ متاسفانه بله! - موسیقی با امیر

به گزارش موسیقی با امیر، این امکان وجود دارد که در یک جنگ هسته ای، مسئله ای برای سوسک ها پیش نیاید و آنها به زندگی شان ادامه دهند. اما آیا با قطع شدن سرشان، سوسک ها می توانند زنده بمانند؟

غزال زیاری: سوسک ها به خاطر سرسختی شان معروفیت دارند و خیلی ها از سوسک ها به عنوان یکی از محتمل ترین موجوداتی که بعد از جنگ های هسته ای در زمین باقی خواهند ماند، یاد می نمایند. حتی بعضی ها مدعی هستند که سوسک ها می توانند بدون سر زندگی نمایند.

حالا مشخص شده که این ادعا صحت دارد و سوسک ها می توانند تا هفته ها بدون سر زنده بمانند.

علت انجام این تحقیقات چیست؟

جوزف کانکل، فیزیولوژیست و بیوشیمی دان از دانشگاه ماساچوست آمهرست که درباره رشد سوسک ها تحقیق می نماید، معتقد است که درک این موضوع که چرا سوسک ها و بسیاری از حشرات دیگر می توانند بعد از بریده شدن سرشان، جان سالم به در ببرند، به این موضوع که چرا انسان از این شرایط بی بهره است، یاری خواهد نمود.

مهمترین نکته اینجاست که بریده شدن سر انسان، منجر به از دست رفتن خون و کاهش فشار خون در بدن ما می گردد که این به معنای عدم انتقال اکسیژن و تغذیه به بافت های حیاتی ما خواهد بود. کانکل دراین باره گفته: با بریده شدن سر انسان، تا حد مرگ خونریزی خواهید داشت.

به علاوه انسان به وسیله دهان و بینی نفس می کشد و مغز، این عملکرد حیاتی را کنترل می نماید. در نتیجه با بریده شدن سر انسان، تنفس متوقف خواهد شد. به علاوه، انسان بدون سر، قادر به غذا خوردن نخواهد بود و حتی در صورت زنده ماندن در اثر بریدن سرش، از گرسنگی خواهد مرد.

فیزیولوژی عجیب بدن سوسک ها

ولی ماجرای فیزیولوژی سوسک ها به نحو دیگری است. فشار خون در بدن سوسک ها مثل ماانسان ها نیست. کانکل دراین باره گفته: سوسک ها برخلاف انسان ها، شبکه عظیمی از رگ های خونی یا مویرگ های کوچکی که برای جریان خون در آنها به فشار بالای خون احتیاج است، ندارند. سوسک ها یک سیستم گردش خون باز دارند که فشار خون در آن بسیار کمتر است.

او ادامه داد: در نتیجه وقتی سر سوسک جدا می گردد، معمولا خون در گردن شان لخته شده و هیچ خبری از خونریزی غیرقابل کنترل نخواهد بود.

این جانوران موذی و مقاوم، به وسیله مارپیچ ها یا سوراخ های کوچکی که در هر قسمت از بدن شان واقع شده است نفس می کشند؛ به علاوه وظیفه کنترل تنفس و حمل کردن خون اکسیژن دار در سراسر بدن، بر عهده مغز نیست. در عوض روزنک های هوا، هوا را مستقیما به وسیله مجموعه ای از لوله ها به نام نای، به سمت بافت های بدن راهنمایی می نمایند.

سوسک ها خونسرد هستند یعنی به نسبت انسان، به غذای به مراتب کمتری احتیاج دارند.کانکل در این باره گفته: یک حشره می تواند بعد از خوردن یک وعده غذایی که یک روز خورده، تا هفته ها زنده بماند. تا زمانی که بعضی از شکارچیان به سراغشان نیایند، این حشرات ساکت می نشینند؛ مگر آنکه به قارچ، باکتری یا ویروس آلوده شوند که در این شرایط خواهند مرد.

کریستوفر تیپینگ حشره شناس در کالج دل آور، در یک آنالیز، سر چند سوسک آمریکایی(Periplaneta americana) را با دقتی بالا و زیر میکروسکوپ از بدن شان جدا نموده. او دراین باره شرح داد: بعد از این کار، زخم را با موم دندانپزشکی، پوشاندم تا مانع از خشک شدن آن شویم. یک زوج چند هفته در یک شیشه دوام آوردند.

حشرات دارای توده هایی از گانگلیون (توده ای از بافت عصبی) هستند که در هر بخش بدن شان توزیع شده اند و عملنمودهای عصبی اساسی که مسئول واکنش ها هستند را مدیریت می نمایند؛ پس بدن سوسک ها بدون مغز هم می تواند بعضی از واکنش های بسیار ساده را انجام دهد. آنها می توانند بایستند و در مقابل لمس و حرکت واکنش نشان دهند.

سری که بدون بدن زنده می ماند

فقط بحث این نیست که بدن این جانداران بدون سر زنده می ماند؛ طبق گفته کانکل، سر جدا شده این حشرات هم به تنهایی به حیاتش ادامه داده، رشد می نماید، شاخک هایش را برای چند ساعت به عقب و جلو تکان می دهد تا اینکه انرژی اش تمام گردد. اگر به سر جدا شده یک سوسک مواد مغذی برسد و در یخچال نگهداری گردد، حتی می تواند برای زمان بیشتری دوام بیاورد.

نیک استراوسفلد، عصب شناس دانشگاه آریزونا که در زمینه یادگیری بندپایان، حافظه و تکامل مغز تخصص دارد در این باره شرح داده: بدن سوسک ها ، بخش عظیمی از اطلاعات حسی را به سرشان منتقل می نماید و زمانی که این ورودی ها قطع شوند، مغزشان نمی تواند به شکل طبیعی کار کند. به عنوان مثال، سوسک ها اگرچه حافظه فوق العاده ای دارند ولی طبق گفته استراوسفلد : وقتی سعی کردیم تا به سوسک ها آموزش دهیم که وقتی تکه ای از بدنشان را از دست می دهند، چه باید بنمایند، ناامید شدیم. باید بدن آنها را کاملا دست نخورده حفظ کنیم.

بریدن سر سوسکها ممکن است وحشتناک به نظر برسد؛ اما دانشمندان آزمایش های زیادی را با بدن سوسک های بدون سر و سرهای جدا شده سوسک ها انجام داده اند. بریدن سر سوسک ها، بدن آنها را از دسترسی به هورمون هایی که بلوغ را کنترل می نمایند و در سرشان ترشح می گردد، منع خواهد نمود و این مورد در آنالیز دگردیسی و تولیدمثل این حشرات یاری زیادی می نماید.

مطالعات اجرا شده بر روی سر سوسک هایی که از بدن شان جدا شده نیز نحوه عملکرد نورون های آنها را مشخص می نماید و گواهی بر استقامت عجیب بدن سوسک هاست.

منبع: scientificamerican

227227