داستان غم انگیز پشت لبخند یک فسیل!
به گزارش موسیقی با امیر، قبل از ظهور دایناسورها، دنیا به خزندگانی به نام رینکوسورها (منقاردارها) تعلق داشت. آن ها به میزان خوک بودند و 225 میلیون تا 245 میلیون سال پیش در اواسط و اواخر تریاس در سراسر زمین زندگی می کردند. مایکل بنتون، دیرینه شناس در دانشگاه بریستول انگلستان می گوید: با اینکه پیروز ترین گیاهخوار زمان خود بودند، کسی چیزی از آن ها نشنیده است.
به گزارش زومیت، بنتون می گوید رینکوسورها ممکن است تحت الشعاع اولین دایناسورها قرار گرفته باشند. البته آن ها 90 درصد فسیل های مهره داران را در بعضی از حفاری های مربوط به عصر تریاس شامل می شوند. به نوشته نیویورک تایمز، دانشمندان موفقیت چشمگیر آن ها را به روش خاص جویدنشان نسبت می دهند که در آن از حرکت قیچی مانند برای خرد کردن گیاهان سخت بین دندان ها و استخوان آرواره استفاده می کردند. این روش غیرمعمول غذاخوردن ممکن است در سنین پیری برای رینکوسورها مشکل ساز بوده باشد.
مقاله ای که اخیراً به وسیله دکتر بنتون و همکارانش در مجله Palaeontology منتشر شده است، نشان می دهد این احتمال وجود دارد که هنگام پیری دندان های رینکوسورها ساییده و صاف می شد. به گفته دکتر بنتون، رینکوسورهای پیر که نمی توانستند غذای خود را بجوند، شاید بر اثر گرسنگی جانشان را از دست می دادند.
دکتر بنتون در دهه 1980، هنگام گرفتن مدرک دکترا کار روی دندان های رینکوسورها را آغاز کرد. او حین آنالیز فسیل های آن ها متوجه شد این خزندگان غذای خود را با فشردن دندان ها روی آرواره های خود آسیاب می کردند که تکنیک عجیبی است، زیرا آسیاب کردن غذا ازطریق کشیدن دندان ها روی آرواره ها حیوانات را در معرض خطر عفونت قرار می دهد. رشد آرواره ها موجب کجی دهان رینکوسورها می شد و نیشخندی دائمی برای آن ها ایجاد می کرد.
یارا هاریدی، زیست شناس دانشگاه شیکاگو که در تهیه مقاله مشارکت نداشت، اما آن را مورد بازبینی قرار داد، گفت درحالی که امروزه تعداد کمی از حیوانات ازجمله بعضی از آفتاب پرست ها به این روش غذای خود را می جوند، دانشمندان نمی دانند آن ها چگونه این کار را انجام می دهند. استفاده از این تکنیک مخصوصاً برای حیوانی مانند رینکوسور که تقریباً منحصراً از گیاهان سختی تغذیه می نموده که در طول زمان به دندان هایش آسیب می زده، عجیب است.
خزندگان امروزی با درآوردن دندان های تازه برای جایگزینی دندان های آسیب دیده با عوارض ناشی از خوردن غذاهای سخت مقابله می نمایند. اما به نظر نمی رسید رینکوسورها به این شیوه عمل می کردند. دکتر بنتون و همکارانش برای اینکه دریابند چگونه این حیوانات با خطرات زمان غذا خوردن مقابله می کردند، از اشعه ایکس برای آنالیز آرواره های کشف شده از رینکوسور در دوون انگلستان استفاده کردند. در میان فسیل های آرواره، رینکوسور بزرگی وجود داشت که احتمالاً در پیری مرده بود.
اشعه ایکس نشان داد به جای جایگزینی دندان های افتاده، فک های رینکوسوها به طور پیوسته رشد می کرد. بخش تازه آرواره نزدیک پشت دهان خزندگان آغاز می شد و با دندان های تازه تکمیل می شد. سپس دندان تازه و آرواره مانند تسمه نقاله به جلو حرکت می کردند تا زمانی که فضای دندان های ساییده شده را بگیرند. بااین حال، ناحیه قدیمی و آسیب دیده فک ناپدید نمی شد. با رشد مداوم آرواره ها و هل دادن بخش های قدیمی به سمت جلو، انحنای خنده مانندی در دهان رینکوسورها ایجاد می شد. هرچه آن ها پیرتر می شدند، نیشخند دائمی مشهودتر می شد.
اما جایگزینی فک روش کارآمدی نبود. آنالیز رینکوسور پیر نشان داد این خزنده تا زمان مرگ تقریبا کل دندان های خود را از دست داده بود. به گفته دکتر بنتون، دندان های به جامانده تقریبا تا نزدیکی استخوان ساییده شده بودند و حیوان را در شرایط بسیار بدی قرار داده بودند. بر این اساس، شاید رینکوسورهای پیر در نهایت بر اثر گرسنگی می مردند. البته به گفته دکتر هاریدی، اثبات این فرضیه نیازمند جست وجوی شواهدی مبنی بر گرسنگی کشیدن در فسیل های رینکوسور است.
روش عجیب جویدن ممکن است در طولانی مدت نیز خزندگان مذکور را در معرض انقراض قرار داده باشد. درحالی که وقتی که جهان پر از گیاهان سرخس بود، تکنیک قیچی روش کارآمدی بود، ممکن است پس از تغییر اقلیمی که در حدود 225 میلیون سال پیش و در حوالی خاتمه دوره حکمرانی رینکوسورها رخ داد، این شرایط تغییر نموده باشد. شرایط خشک ناگهانی موجب شد درختان سوزنی برگ فراوان شوند و درحالی که دایناسورهای گیاهخوار اولیه می توانستند این غذای بسیار سخت را بخورند، به نظر می رسد رینکوسورها این توانایی را نداشتند.
منبع: فرارو