قدیمی ترین زبان جهان ارتباطی با ایران دارد؟ - موسیقی با امیر

به گزارش موسیقی با امیر، زومیت نوشت: مردم جهان به هزاران زبان سخن می گویند، اما قدیمی ترین زبان منقرض شده و قدیمی ترین زبان زنده جهان کدام است؟

دانشمندان از بیش از 7100 زبانی که امروزه به وسیله انسان ها استفاده می شود، مطلع هستند. به نوشته ساینتیفیک آمریکن، نزدیک 40 درصد از آن ها درمعرض نابودی قرار دارند، یعنی تعداد افرادی که با آن زبان ها سخن می گویند، در حال کم شدن است. بعضی از زبان ها به وسیله کمتر از هزار نفر صحبت می شوند، درحالی که بیش از نیمی از جمعیت جهان از یکی از 23 زبان رایج استفاده می نمایند. این زبان ها و زبان های مرده ای که دیگر صحبت نمی شوند، هزاران تعامل انسانی را به هم پیوند می زنند. بنابراین، وظیفه معین قدیمی ترین زبان جهان چیزی بیش از یک کنجکاوی در حوزه زبان تلقی می شود.

زبان شناسان برای رمزگشایی از نوشته های روی کتیبه های گلی یا ردیابی تکامل زبان های زنده، باید به سؤالاتی پاسخ دهند که فراتر از زبان است. با انجام این کار، پژوهش های آن ها بعضی از اسرار تمدن های باستانی را آشکار می نماید و موجب آغاز بحث هایی می شود که علم و فرهنگ را به هم پیوند می زند.

کلر بوورن، استاد زبان شناسی در دانشگاه ییل می گوید: زبان های باستانی درست مانند زبان های معاصر برای درک گذشته حیاتی هستند. می توانیم تاریخ مهاجرت ها و برخوردهای انسانی را ازطریق زبان دنبال کنیم. در بعضی موارد، اطلاعات زبان تنها منبع اطلاعاتی قابل اعتماد ما درمورد گذشته است. کلماتی که می توانیم آن ها را در طول زمان ردیابی کنیم، تصویری از فرهنگ جوامع گذشته ارائه می دهند.

زبان به اشکال مختلفی ازقبیل گفتار، حرکات و نوشتار ظاهر می شود که همه آن ها شواهد قطعی از خود برجای نمی گذارند. کارشناسان نیز از روینمودهای مختلفی برای معین قدمت یک زبان استفاده می نمایند.

هیروگلیف مصری از قدیمی ترین زبان های منقرض شده جهان است.

دنی هیبر، زبان شناسی که زبان های در خطر انقراض را مطالعه می نماید، می گوید ردیابی قدیمی ترین زبان کار پیچیده ای محسوب می شود. یکی از راه های شناسایی منشأ یک زبان این است که نقطه ای را پیدا کنیم که در آن یک زبان واحد با گویش های مختلف به دو زبان کاملاً تمایز تبدیل می شود؛ به طوری که افرادی که به آن گویش ها حرف می زنند، دیگر حرف های یکدیگر را متوجه نمی شوند. به عنوان مثال، چقدر باید در تاریخ به عقب برگردید تا انگلیسی زبانان بتوانند حرف های آلمانی زبانان را متوجه شوند؟ آن نقطه از زمان نشانگر منشأ انگلیسی و آلمانی به عنوان زبان های متمایز است که از یک زبان مشترک منشعب می شود.

از طرف دیگر، اگر فرض کنیم بیشتر زبان ها را می توان تا یک زبان انسانی اصلی و جهانی ردیابی کرد، می توان گفت همه زبان ها به یک مقدار قدیمی هستند. هیبر می گوید: می دانید که پدر و مادر شما به زبانی خاص صحبت می کردند و پدر و مادر آن ها و بقیه پیشینیان هم همین طور. بنابراین، می توانید تصور کنید همه زبان ها از یک منشأ متولد شده اند.

اما اثبات وجود زبان اولیه انسانی، یعنی جد مستقیم فرضی همه زبان های جهان، غیرممکن است. براین اساس، بعضی از زبان شناسان استدلال می نمایند قدیمی ترین زبان، زبانی محسوب می شود که سابقه مکتوب آن از همه قدیمی تر باشد.

بسیاری از قدیمی ترین نمونه های مستند از نوشتار از زبان هایی می آیند که از خط میخی استفاده می کردند. خط میخی دارای علامت های گوه مانندی بود که روی لوح های گلی نقش زده می شد. ازجمله این زبان ها زبان سومری و زبان اَکَدی است که قدمت هرکدام حداقل به 4600 سال می رسد. باستان شناسان بعلاوه نمونه ای از هیروگلیف مصری را در مقبره فرعون پریبسن یافته اند که تقریباً به همان دوره تاریخی برمی شود. ترجمه این کتیبه، اولین جمله شناخته شده در تاریخ بشر محسوب می شود : او دو سرزمین را برای پسرش متحد نموده است.

مورخان و زبان شناسان عموماً موافق هستند که سومری، اکدی و مصری قدیمی ترین زبان هایی هستند که پیشینه مکتوب واضحی دارند. هر سه زبان منقرض شده اند، یعنی دیگر استفاده نمی شوند.

زبان چینی یکی از قدیمی ترین زبان های زنده دجهان است.

اما برای عنوان قدیمی ترین زبانی که هنوز مردم با آن صحبت می نمایند، چند رقیب وجود دارد. زبان عبری و عربی به خاطر داشتن جدول زمانی که زبان شناسان می توانند آن را ردیابی نمایند، ازجمله این زبان ها هستند. اگرچه اولین شواهد مکتوب این زبان ها به حدود 3000 سال قبل بازمی شود، هر دو به خانواده زبان های آفروآسیایی (زبان های آفریقایی-آسیایی) تعلق دارند که ریشه آن ها به 20 هزار تا 10 هزار سال پیش (18000 تا 8000 سال قبل از میلاد) برمی شود.

قدیمی ترین سوابق نوشتار مربوط به زبان سانسکریت است که بین سال های 1500 تا 1200 پیش از میلاد نوشته شده است

زبان شناسان معاصر زبان های آفریقایی-آسیایی را به عنوان قدیمی ترین خانواده زبان قبول دارند. اما نقطه دقیقی که در آن زبان عبری و عربی از سایر زبان های آفریقایی-آسیایی منشعب شدند، تعیین نیست.

زبان چینی نیز از قدیمی ترین زبان هایی محسوب می شود که مردم هنوز با آن صحبت می نمایند. این زبان در حدود 4500 سال پیش پدید آمده است، اگرچه تاریخ دقیق پیدایش آن مورد بحث قرار گرفته است.

اولین شواهد مستند از سیستم نوشتار چینی از نوشته های روی پوسته لاک پشت و استخوان حیوانات می آید که قدمت آن ها به حدود 3300 سال پیش باز می شود. البته، حروف چینی امروزی قرن ها بعد ایجاد شدند.

اگر یکی دو هزار سال به عقب تر برگردید، سوابق زبانی مبهم تر می شود. دون پاتل، استاد مطالعات جنوب آسیا در دانشگاه پنسیلوانیا می گوید قدیمی ترین سوابق نوشتار مربوط به زبان سانسکریت (زبان باستانی مردم هند) است که بین سال های 1500 تا 1200 پیش از میلاد نوشته شده است. پاتل می گوید: ازنظر من، سانسکریت قدیمی ترین سنت زبانی مستمر به شمار میرود، به این معنا که هنوز هم ادبیات فراوری می نماید و مردم به آن صحبت می نمایند.

227227